Podstawa prawna:

• ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2023 r. poz. 984 ze zm.),
• ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2024 r. poz. 737),
• rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 25 sierpnia 2022 r. w sprawie oceny pracy nauczycieli (Dz. U. z 2022 r. poz. 1822).

Informacje ogólne dotyczące oceny pracy nauczyciela

Ocenie pracy podlegają wszyscy nauczyciele bez względu na wymiar zatrudnienia.

Ocena pracy dokonywana jest z inicjatywy dyrektora lub na wniosek:

1. nauczyciela,
2. organu sprawującego nadzór pedagogiczny, a w przypadku nauczycieli placówek doskonalenia nauczycieli – kuratora oświaty,
3. organu prowadzącego szkołę,
4. rady szkoły,
5. rady rodziców.

Ocena pracy nauczyciela może być dokonana w każdym czasie, nie wcześniej niż po upływie roku od daty dokonania poprzedniej oceny

Ocena pracy nauczyciela dotyczy stopnia realizacji obowiązków określonych w art. 6 i art. 42 ust. 2 ustawy Karta Nauczyciela oraz art. 5 ustawy Prawo oświatowe w zakresie wszystkich obszarów działalności szkoły.

Ocenie pracy podlegają także nauczyciele zatrudnieni w przedszkolach niepublicznych, niepublicznych innych formach wychowania przedszkolnego, niepublicznych placówkach oraz szkołach niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych.

Dyrektor szkoły obowiązany jest dokonać oceny pracy nauczyciela w okresie nie dłuższym niż 3 miesiące od dnia złożenia wniosku przez nauczyciela, a w przypadku oceny pracy nauczyciela z własnej inicjatywy w okresie 3 miesięcy od dnia odebrania przez nauczyciela pisemnego powiadomienia o rozpoczęciu dokonywania oceny jego pracy. Do 3-miesięcznego okresu dokonania oceny pracy nauczyciela nie wlicza się okresów usprawiedliwionej nieobecności w pracy trwającej dłużej niż 14 dni, okresów ferii szkolnych, a w przypadku nauczycieli zatrudnionych w szkołach, w których nie przewidziano ferii – okresów urlopów wypoczynkowych trwających nieprzerwanie co najmniej 14 dni kalendarzowych.

Opinie zbierane w trakcie dokonywania oceny pracy nauczyciela

Przed ustaleniem oceny pracy nauczyciela dyrektor zasięga opinii:

1. rady rodziców – opinia obowiązkowa, z wyjątkiem szkół i placówek, w których nie tworzy się rad rodziców,
2. mentora – w przypadku nauczyciela odbywającego przygotowanie do zawodu nauczyciela lub dodatkowe przygotowanie do zawodu nauczyciela,
3. samorządu uczniowskiego – dyrektor może zasięgnąć tej opinii, nie jest to jednak obowiązek,
4. właściwego doradcy metodycznego na temat pracy nauczyciela, a w przypadku braku takiej możliwości, opinii innego nauczyciela dyplomowanego lub mianowanego, a w przypadku nauczyciela publicznego kolegium pracowników służb społecznych – opinii opiekuna naukowo-dydaktycznego. Dyrektor może tej opinii zasięgnąć, jeżeli jednak nauczyciel wystąpi z takim wnioskiem, to zasięgnięcie opinii doradcy jest obowiązkowe.

Rada rodziców i mentor przedstawiają pisemną opinię w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o dokonywanej ocenie pracy nauczyciela. Nieprzedstawienie opinii przez radę rodziców lub mentora nie wstrzymuje dokonania oceny pracy nauczyciela.

Opinie samorządu uczniowskiego i doradcy metodycznego są wyrażone w formie pisemnej w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o dokonywanej ocenie i zawierają uzasadnienie.

Zadania dyrektora związane z dokonywaniem oceny pracy nauczyciela

1. Powiadomienie pisemne nauczyciela o rozpoczęciu dokonywania oceny jego pracy
   z inicjatywy dyrektora (lub na wniosek innego organu) wraz z podaniem jednego dodatkowego kryterium oceny pracy wymienionego w § 2 ust. 4 rozporządzenia w sprawie oceny pracy nauczyciela. Nie powiadamia się nauczyciela, gdy on sam złożył wniosek o ocenę pracy.
2. W przypadku gdy nauczyciel wystąpi z wnioskiem o ocenę pracy dyrektor szkoły w terminie trzech dni roboczych od dnia otrzymania wniosku, wskazuje jedno dodatkowe kryterium oceny pracy związane ze specyfiką pracy tego nauczyciela.
3. Wystąpienie na piśmie o wydanie opinii, o których mowa była powyżej.
4. Ustalenie poziomu spełniania obowiązkowych kryteriów oceny pracy i dodatkowych kryteriów oceny pracy wskazanych przez dyrektora i nauczyciela, a następnie ustalenie oceny pracy nauczyciela i przygotowanie projektu oceny pracy.
5. Zapoznanie nauczyciela z projektem oceny oraz wysłuchanie jego uwag i zastrzeżeń. Na wniosek nauczyciela przy zapoznawaniu go z projektem oceny pracy może być obecny przedstawiciel wskazanej przez nauczyciela zakładowej organizacji związkowej.
6. Doręczenie nauczycielowi oryginału karty oceny pracy – po upływie co najmniej 5 dni roboczych od dnia zapoznania nauczyciela z projektem oceny jego pracy. Karta oceny pracy zawiera pouczenie o terminie i trybie wniesienia odwołania od oceny pracy.

Włączenie do akt osobowych nauczyciela kopii karty oceny pracy.

Ustalanie poziomu spełniania kryteriów oceny pracy nauczyciela

Szczegółowe kryteria oceny pracy nauczyciela dzielą się na:

1. obowiązkowe kryteria oceny pracy nauczyciela określone w § 2 ust. 2 pkt 1-9 rozporządzenia w sprawie oceny pracy nauczycieli,
2. dodatkowe kryteria oceny pracy nauczyciela określone są w § 2 ust. 4.

Dyrektor szkoły przed dokonaniem oceny pracy nauczyciela wskazuje jedno kryterium oceny pracy spośród dodatkowych kryteriów oceny pracy, związane ze specyfiką pracy tego nauczyciela, nauczyciel przed dokonaniem oceny pracy przez dyrektora szkoły również wskazuje jedno kryterium oceny pracy związane ze specyfiką swojej pracy.

Kryterium oceny pracy, o którym mowa w ust. 2 pkt 9, nie dotyczy nauczyciela zatrudnionego w branżowej szkole II stopnia, szkole policealnej, szkole dla dorosłych, placówce kształcenia ustawicznego, kolegium pracowników służb społecznych, bibliotece pedagogicznej lub placówce doskonalenia nauczycieli.

Dyrektor szkoły ustala poziom spełniania łącznie wszystkich kryteriów oceny pracy, o których mowa w § 2 ust. 2 rozporządzenia w sprawie oceny (…), oraz jednego kryterium oceny pracy wskazanego przez siebie i jednego kryterium oceny pracy wskazanego przez nauczyciela, a następnie ustala ocenę pracy nauczyciela.

Poziom spełniania kryteriów oceny pracy jest oceniany w punktach:

1. od 0 do 30 – w przypadku kryterium oceny pracy, o którym mowa w § 2 ust. 2 pkt 1;
2. od 0 do 5 – w przypadku kryteriów oceny pracy, o których mowa w § 2 ust. 2 pkt 2–9 i ust. 4.

Zależność oceny pracy od liczby punktów

Jeżeli suma punktów oceny pracy nauczyciela:

1. wynosi 90% maksymalnej liczby punktów i powyżej – nauczyciel otrzymuje ocenę wyróżniającą,
2. jest równa lub wyższa niż 75% i nie przekracza 89,99% – otrzymuje ocenę bardzo dobrą,
3. jest równa lub wyższa niż 55% i nie przekracza 74,99% – otrzymuje ocenę dobrą,
4. wynosi poniżej 55% maksymalnej liczby punktów – otrzymuje ocenę negatywną.

Zgodnie z art. 6a ust. 8b KN przy dokonywaniu oceny pracy do doręczeń stosuje się odpowiednio przepisy art. 39, 42, 43, 44, 46 i art. 47 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego.

Nauczyciel potwierdza swoim podpisem ze wskazaniem daty otrzymania odbiór karty oceny pracy. W przypadku braku możliwości osobistego przekazania nauczycielowi karty oceny pracy, można doręczyć lub wysłać dokument za zwrotnym potwierdzeniem odbioru.
W przypadku nieodebrania przez nauczyciela dwukrotnie awizowanej przesyłki, doręczenie uważa się za dokonane, a pismo pozostawia się w aktach sprawy. Przepisy dopuszczają także doręczenie w formie elektronicznej.

Prawa i obowiązki nauczyciela dotyczące oceny pracy

W przypadku otrzymania powiadomienia o rozpoczęciu procedury oceny pracy nauczyciel
w terminie trzech dni roboczych wskazuje dyrektorowi szkoły jedno dodatkowe kryterium oceny pracy.

Nauczyciel może wystąpić z wnioskiem do dyrektora szkoły o zasięgnięcie opinii właściwego doradcy metodycznego o wyrażenie opinii na temat jego pracy.

Nauczyciel może wystąpić z wnioskiem do dyrektora szkoły, aby przy zapoznawaniu go z projektem oceny pracy obecny był przedstawiciel zakładowej organizacji związkowej.

Nauczyciel może zgłosić uwagi i zastrzeżenia do projektu oceny pracy, również w formie pisemnej, w terminie 5 dni roboczych od dnia zapoznania go z projektem oceny .

Nauczyciel może z własnej inicjatywy wystąpić do dyrektora z wnioskiem o dokonanie oceny pracy. We wniosku wskazuje jedno dodatkowe kryterium oceny pracy.

W terminie 14 dni od dnia doręczenia oceny pracy nauczyciel ma prawo wniesienia odwołania od ustalonej oceny, za pośrednictwem dyrektora szkoły, do organu sprawującego nadzór pedagogiczny nad szkołą.

Odwołanie nauczyciela od oceny pracy

Dyrektor przekazuje odwołanie do organu sprawującego nadzór pedagogiczny (kuratorium oświaty), w terminie 5 dni roboczych od dnia jego otrzymania. Do odwołania dyrektor dołącza pisemne odniesienie się do zarzutów podniesionych w odwołaniu.

Odwołanie nauczyciela od oceny pracy rozpatruje zespół oceniający powołany przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny.

Ocena pracy ustalona przez organ nadzoru pedagogicznego w wyniku odwołania jest ostateczna.

Oceny pracy nauczyciela i jego awans zawodowy

Ocena pracy nauczyciela odbywającego przygotowanie do zawodu:

Dyrektor dokonuje oceny pracy nauczyciela w drugim i ostatnim roku odbywania przygotowania do zawodu oraz w ostatnim roku odbywania dodatkowego przygotowania do zawodu nauczyciela. Ocena pracy nauczyciela odbywającego przygotowanie do zawodu przeprowadzona w drugim roku musi być dokonana po przeprowadzeniu przez nauczyciela zajęć w wymiarze co najmniej 1 godziny w obecności komisji.

W przypadkach rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy dyrektor dokonuje oceny pracy nauczyciela za okres dotychczasowej pracy w tej szkole w terminie nie dłuższym niż 21 dni odpowiednio od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy.

Ocena pracy nauczyciela mianowanego

Ocena pracy nauczyciela mianowanego, który zamierza ubiegać się o stopień nauczyciela dyplomowanego dokonywana jest na jego wniosek. Oceny dokonuje się za okres ostatnich trzech lat przed dokonaniem oceny.

W przypadkach rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy dyrektor dokonuje oceny pracy nauczyciela za okres dotychczasowej pracy w tej szkole w terminie nie dłuższym niż 21 dni odpowiednio od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy.

W przypadkach określonych w art. 6a ust. 1da, 1db, 1dd, 1df i 1dg ustawy Karta Nauczyciela ocena pracy nauczyciela odbywającego przygotowanie do zawodu nauczyciela i nauczyciela mianowanego może być dokonana wcześniej niż po upływie roku od dokonania poprzedniej oceny.

W przypadku udzielenia nauczycielowi mianowanemu urlopu bezpłatnego, urlopowania go lub zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy dyrektor szkoły dokonuje oceny pracy nauczyciela za okres dotychczasowej pracy w tej szkole po uzyskaniu stopnia nauczyciela mianowanego, w terminie nie dłuższym niż 21 dni od dnia zakończenia przez nauczyciela świadczenia pracy w tej szkole.