Eksperyment pedagogiczny polega na modyfikacji istniejących lub wdrożeniu nowych działań w procesie kształcenia, przy zastosowaniu nowatorskich rozwiązań programowych, organizacyjnych, metodycznych lub wychowawczych, w ramach których są modyfikowane warunki, organizacja zajęć edukacyjnych lub zakres treści nauczania, określone w art. 14 ust. 1 pkt 3-5 ustawy Prawo oświatowe w obszarze:

1. Zatrudnienia kwalifikowanej kadry lub osób niebędących nauczycielami, o których mowa w art. 15 ust. 2;
2. Modyfikacji programu nauczania uwzględniającego podstawę programową kształcenia ogólnego, a w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe – również podstawy programowe kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego albo podstawy programowe kształcenia w zawodach szkolnictwa artystycznego;
3. Modyfikacji ramowego planu nauczania;
4. Zasad oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów.

Eksperyment pedagogiczny jest przeprowadzany pod opieką jednostki naukowej:

1. uczelni;
2. federacji podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki;
3. instytutów naukowych PAN;
4. instytutów badawczych, działających na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz. U. z 2022 r. poz. 498);
5. międzynarodowych instytutów naukowych utworzonych na podstawie odrębnych ustaw działających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
6. Polskiej Akademii Umiejętności,
7. inne podmiotów prowadzących głównie działalność naukową w sposób samodzielny i ciągły.

Procedura

AUTOR EKSPERYMENTU:

1. Dokonuje opracowania opisu eksperymentu obejmującego w szczególności:
   1. celowości prowadzenia eksperymentu,
   2. założeń,
   3. czasu trwania,
   4. sposobu realizacji,
2. Przedstawia opis eksperymentu radzie szkoły/radzie pedagogicznej.
3. Przedstawia opis eksperymentu radzie rodziców.

RADA SZKOŁY/PLACÓWKI I RADA RODZICÓW:

Wydają opinie na temat eksperymentu pedagogicznego.

NAUCZYCIELE UCZESTNICZĄCY W EKSPERYMENCIE PEDAGOGICZNYM:

Wyrażają zgodę na udział w eksperymencie pedagogicznym.

RADA PEDAGOGICZNA:

Wyraża zgodę w uchwale w sprawie wprowadzenia eksperymentu pedagogicznego  w szkole jeżeli:

1. uznała zasadność i celowość prowadzenia eksperymentu,
2. akceptuje założenia i sposób realizacji eksperymentu,
3. nauczyciele, którzy będą uczestniczyć w realizacji eksperymentu wyrazili  pisemną zgodę,
4. rada szkoły/rada pedagogiczna oraz rada rodziców przedstawiły opinie w sprawie eksperymentu,
5. autor (zespół autorski) przedstawił pisemną zgodę na prowadzenie eksperymentu w szkole lub placówce.

DYREKTOR SZKOŁY/PLACÓWKI:

1. Zapewnia odpowiednie warunki kadrowe i organizacyjne, jakie są niezbędne do realizowania planowanych działań eksperymentalnych.
2. Uzyskuje od organu prowadzącego pisemną zgodę na finansowanie eksperymentu – w przypadku, gdy realizacja eksperymentu wymaga dodatkowych środków finansowych.
3. Podejmuje współpracę z jednostką naukową, która będzie sprawować opiekę nad przebiegiem eksperymentu i dokona oceny po jego zakończeniu.
4. Zapewnia rekrutację do szkoły/oddziału/oddziałów na podstawie przepisów ustawy lub, za zgodą ministra, na podstawie innych zasad postępowania rekrutacyjnego.
5. Zapewnia nienaruszalność praw ucznia do:
   1. bezpłatnej nauki, opieki i wychowania w zakresie ustalonym w ustawie o systemie oświaty,
   2. możliwości uzyskania wiadomości i umiejętności niezbędnych do ukończenia danego typu szkoły,
   3. warunków i sposobu przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów, określonych
      w odrębnych przepisach.
6. Występuje do ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania  z wnioskiem o wyrażenie zgody na prowadzenie eksperymentu w szkole, w terminie do 31 marca roku poprzedzającego rok szkolny, w którym jest planowane wprowadzenie eksperymentu.
7. Wniosek, o którym mowa w pkt 6, dyrektor składa  za pośrednictwem kuratora oświaty, który dołącza swoją opinię.
8. Wniosek, o którym mowa w pkt 6, powinien zawierać:
   1. cel, założenia, czas trwania i sposób realizacji eksperymentu,
   2. opinię jednostki naukowej, dotyczącą założeń eksperymentu wraz ze zgodą tej jednostki na sprawowanie opieki nad przebiegiem eksperymentu,
   3. zgodę rady pedagogicznej wyrażoną w uchwale, opinię rady szkoły oraz opinię rady rodziców,
   4. zgodę organu prowadzącego szkołę na finansowanie eksperymentu (jeżeli eksperyment wymaga przyznania dodatkowych środków budżetowych),
   5. w przypadku eksperymentu dotyczącego zawodu nieumieszczonego w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego – także uzasadnienie potrzeby prowadzenia kształcenia w danym zawodzie wraz z pozytywnymi opiniami:
      • wojewódzkiej lub powiatowej rady rynku pracy, wydanej po uzyskaniu opinii odpowiednio wojewódzkiego lub powiatowego urzędu pracy,
      • organu samorządu gospodarczego lub innej organizacji gospodarczej właściwej dla danego zawodu,
      • jednostki naukowej lub stowarzyszenia zawodowego właściwego dla zawodu, w zakresie merytorycznej zawartości programu nauczania przewidzianego dla danego zawodu.
9. Dyrektor szkoły prowadzącej eksperyment przekazuje bezpośrednio po jego zakończeniu ministrowi właściwemu do spraw oświaty i wychowania sprawozdanie z przeprowadzonego eksperymentu wraz z opinią jednostki naukowej, która sprawuje opiekę nad przebiegiem eksperymentu. Sprawozdanie przekazuje także organowi prowadzącemu szkołę/placówkę i organowi sprawującemu nadzór pedagogiczny.
10. Sprawozdanie, o którym mowa w pkt 9, dyrektor składa się za pośrednictwem kuratora oświaty, który dołącza swoją opinię.

I. Dokumenty wymagane do załatwienia sprawy

1. wniosek o wyrażenie zgody na prowadzenie eksperymentu ze wskazaniem: celu, założeń, czasu trwania i sposobu realizacji eksperymentu pedagogicznego,
2. uchwała rady pedagogicznej w sprawie eksperymentu pedagogicznego,
3. opinia rady szkoły lub placówki,
4. opinia rady rodziców,
5. opinia jednostki naukowej, dotycząca założeń eksperymentu wraz ze zgodą tej jednostki na sprawowanie opieki nad przebiegiem tego eksperymentu,
6. pisemna zgoda organu prowadzącego szkołę na finansowanie planowanych działań,
7. w przypadku eksperymentu pedagogicznego dotyczącego zawodu nieokreślonego w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego dodatkowo:
   1. podstawę programową kształcenia w zawodzie, sporządzoną z uwzględnieniem charakterystyk poziomów Polskiej Ramy Kwalifikacji pierwszego i drugiego stopnia, oraz propozycję przypisania poziomu Polskiej Ramy Kwalifikacji do kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie,
   2. program nauczania zawodu,
   3. tygodniowy lub semestralny rozkład zajęć,
   4. pozytywną opinię wojewódzkiej rady rynku pracy o zasadności kształcenia w danym zawodzie zgodnie z potrzebami rynku pracy, o której mowa w art. 22 ust. 5 pkt 5 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1482, 1622, 1818 i 2473 oraz z 2020 r. poz. 278),
   5. pozytywną opinię dotyczącą zawartości merytorycznej programu nauczania zawodu wydaną przez jednostkę naukową właściwą dla zawodu oraz organizację pracodawców, samorząd gospodarczy lub inną organizację gospodarczą, stowarzyszenie lub samorząd zawodowy, lub pracodawcę, właściwych dla zawodu, którego dotyczy wniosek, o którym mowa w ust. 9,
   6. harmonogram realizacji eksperymentu pedagogicznego oraz informację o niezbędnych warunkach prowadzenia eksperymentu, w tym warunkach lokalowych, finansowych, wyposażeniu oraz kadrze,
   7. przykładowe zestawy zadań egzaminacyjnych – w przypadku eksperymentu pedagogicznego dotyczącego zawodu nieokreślonego w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego.

II. Miejsce złożenia dokumentów

Kuratorium Oświaty w Krakowie, ul. Szlak 73, 31-153 Kraków (Dziennik Podawczy)

Można również skorzystać z elektronicznego formularza na platformie ePUAP:
https://epuap.gov.pl/wps/portal/strefa-klienta/katalog-spraw/edukacja/system-oswiaty/eksperyment-pedagogiczny/KOKrakow

III. Termin składania wniosków

Wnioski wraz z dokumentacją mogą być składane do 15 marca roku szkolnego poprzedzającego rok szkolny, w którym jest planowane rozpoczęcie tego eksperymentu.

IV. Termin załatwienia sprawy

Małopolski Kurator Oświaty przekazuje wnioski o wyrażenie zgody na prowadzenie eksperymentu pedagogicznego wraz ze swoją opinią do Ministra Edukacji Narodowej do dnia 31 marca roku szkolnego poprzedzającego rok szkolny, w którym jest planowane rozpoczęcie tego eksperymentu.

V. Osoba do kontaktu

Wydział Nadzoru Pedagogicznego i Rozwoju Oświaty – tel. 12/448-11-20

VI. Podstawa prawna

1. ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. 2024, poz. 737);

VII. Informacje dodatkowe

1. Bezpośrednio po zakończeniu eksperymentu, dyrektor szkoły lub placówki przekazuje do Ministra Edukacji Narodowej, za pośrednictwem Małopolskiego Kuratora Oświaty, sprawozdanie z przeprowadzonego eksperymentu pedagogicznego wraz z opinią jednostki naukowej, która sprawuje opiekę nad przebiegiem tego eksperymentu. Małopolski Kurator Oświaty dołącza swoją opinię.
2. Eksperyment pedagogiczny nie może:
   1. prowadzić do zmiany typu szkoły lub rodzaju placówki,
   2. polegać na nauczaniu zawodu określonego w klasyfikacji zawodów szkolnictwa w innym typie szkoły niż typ szkoły wskazany w tych klasyfikacjach,
   3. naruszać uprawnień ucznia do bezpłatnej nauki, wychowania i opieki w zakresie ustalonym w ustawie – Prawo oświatowe oraz w ustawie o systemie oświaty, a także w zakresie uzyskania wiadomości i umiejętności niezbędnych do ukończenia danego typu szkoły,
   4. naruszać warunków i sposobu przeprowadzania egzaminów, określonych w odrębnych przepisach.
3. Postępowanie rekrutacyjne do szkół, placówek lub oddziałów, w których jest przeprowadzany eksperyment pedagogiczny, odbywa się na podstawie przepisów ustawy – Prawo oświatowe. Minister, udzielając zgody na prowadzenie eksperymentu pedagogicznego w szkole, może także wyrazić zgodę na inne zasady postępowania rekrutacyjnego.

Załączniki