Mediacja szkolna – to mediacja, w której stronami konfliktu mogą być: nauczyciel, dyrektor, pracownik niepedagogiczny szkoły, uczeń, rodzic. Konflikty rozwiązywane w mediacjach szkolnych dotyczą działalności statutowej szkoły bądź relacji między stronami. Funkcję mediatora pełni osoba dorosła, posiadająca kompetencje z zakresu prowadzenia mediacji.
Mediacja rówieśnicza – to mediacja, w której stronami konfliktu są uczniowie. Konflikty rozwiązywane w mediacjach rówieśniczych dotyczą relacji między stronami. Mediacje te prowadzone są przez dwóch uczniów do tego przygotowanych, cieszących się zaufaniem i sympatią rówieśników.
Kwestie formalne – mediacje rówieśnicze
- Zorganizowanie spotkań informacyjnych w zakresie mediacji dla pedagogicznych i niepedagogicznych pracowników szkoły, rodziców i uczniów.
- Na wprowadzenie mediacji rówieśniczych jest wymagana zgoda: dyrektora, rady pedagogicznej, rady rodziców, rady szkoły, jeśli została powołana, oraz samorządu uczniowskiego.
- Wpisanie mediacji rówieśniczej do statutu szkoły/placówki oświatowej oraz do innych dokumentów wewnątrzszkolnych, na podstawie których jest organizowana praca w szkole/placówce oświatowej.
- Wybór koordynatora, który podejmuje działania związane z wprowadzeniem mediacji rówieśniczej.
Kwestie formalne – mediacje szkolne
- Przed wprowadzeniem mediacji szkolnych należy zorganizować spotkania informacyjne w zakresie mediacji dla pracowników szkoły/placówki oświatowej, rodziców i uczniów.
- Na wprowadzenie mediacji należy uzyskać zgodę: rady pedagogicznej, rady rodziców, rady szkoły, jeśli została powołana, oraz samorządu uczniowskiego.
- Wpisanie zasad mediacji do statutu szkoły/placówki oświatowej oraz do innych dokumentów wewnątrzszkolnych, na podstawie których jest organizowana praca w szkole/placówce oświatowej.
- O uruchomieniu programu mediacji i zasadach jego funkcjonowania w szkole/placówce oświatowej należy poinformować społeczność szkolną.
Standardy mediacji rówieśniczej i szkolnej w szkołach i innych placówkach oświatowych opracowane przez Rzecznika Praw Dziecka opublikowane zostały na stronie internetowej Biura Rzecznika Praw Dziecka.
WAŻNE!
Do mediacji rówieśniczych nie kierujemy:
- konfliktów i sporów, w których doszło do popełnienia przestępstwa;
- konfliktów, w których doszło do przemocy fizycznej lub seksualnej;
- spraw, które miały związek z alkoholem lub narkotykami;
- sporów, w których jedną ze stron konfliktu jest dorosły pracownik szkoły;
- sytuacji konfliktowych wynikających z popełnienia czynu karalnego lub świadczących o demoralizacji.
Doraźne korzyści z wprowadzenia mediacji w szkole
- rozwiązanie konkretnego konfliktu;
- możliwość zachowania poprawnych relacji mimo różnicy zdań.
Długofalowe korzyści z wprowadzenia mediacji w szkole
- kształtowanie odpowiedzialności za własne postępowanie i podejmowane decyzje;
- wskazanie alternatywy dla tradycyjnie stosowanych w środowisku szkoły rozstrzygnięć z pozycji autorytetu arbitra lub siły i konfrontacji;
- transmisja pozytywnych wzorców zachowań w sytuacjach konfliktowych;
- kształtowanie kompetencji kluczowych: zdolności do współpracy, umiejętności kreatywnego myślenia, samoregulacji, rozwiązywania sytuacji problemowych, w tym konfliktowych;
- profilaktyka zachowań problemowych dzieci i młodzieży;
- oddziaływanie wychowawcze w duchu sprawiedliwości naprawczej.
Obecne kryteria oceny pracy nauczyciela i dyrektora szkoły obejmują m.in. kształtowanie u uczniów szacunku do drugiego człowieka, świadomości posiadanych praw oraz postaw: obywatelskiej, patriotycznej i prospołecznej, w tym przez własny przykład nauczyciela; umiejętność rozwiązywania konfliktów wśród uczniów.