Rok szkolny 2025/2026 rozpocznie się 1 września 2025 r., zakończy 26 czerwca 2026 r.
188 dni zajęć szkolnych.

Co nowego w szkole?

Nowe przedmioty [edukacja zdrowotna i edukacja obywatelska]:

Edukacja zdrowotna [zamiast wychowania do życia w rodzinie, organizowana analogicznie jak wdż]

EZ to nowoczesny przedmiot, którego celem jest wyposażenie dzieci i młodzieży w rzetelną wiedzę, umiejętności oraz postawy umożliwiające skuteczne dbanie o zdrowie własne i innych osób we wszystkich jego wymiarach: fizycznym, psychicznym, społecznym, środowiskowym i cyfrowym.

EZ obejmuje nie tylko obszar medyczny czy biologiczny, lecz także zagadnienia związane z emocjami, relacjami, odpowiedzialnością, wartościami i dobrostanem. Uczy podejmowania świadomych decyzji zdrowotnych. Promuje
zdrowy styl życia. Rozwija umiejętności komunikacji, empatii i troski o siebie i otoczenie. Pozwala ustrzec się przed różnorodnymi zagrożeniami – od chorób zakaźnych, przez uzależnienia, po dezinformację.

• Edukacja zdrowotna to korzyści na całe życie
• Wiedza = bezpieczeństwo
• W dobie kryzysu zdrowia psychicznego i różnego rodzaju zagrożeń edukacja zdrowotna może uratować zdrowie i życie!
• Edukację zdrowotną popierają instytucje i organizacje wyspecjalizowane w zdrowiu, edukacji, wychowaniu (m.in. konferencje rektorów akademickich, związki lekarskie, związki harcerskie).
• Podstawy programowe dostosowane do wieku dzieci i młodzieży.
• Przedmiot nauczany w klasach IV-VI i VII-VIII szkół podstawowych oraz w szkołach ponadpodstawowych, nieobowiązkowy (bez oceny).
• Eksperci postulują, by edukacja zdrowotna była w przyszłości obowiązkowa (m.in. Konrad Ciesiołkiewicz z Państwowej Komisji ds. przeciwdziałania pedofilii, czy dr Aleksandra Lewandowska, konsultant krajowa w dziedzinie zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży.
• Treści dotyczące zdrowia seksualnego stanowią tylko niewielką część programu – około 10%, czyli tyle samo co w dotychczasowym WDŻ.

Edukacja zdrowotna pada ofiarą dezinformacji!

Przykłady:

• Fałsz: „EZ to seksualizacja dzieci”; Prawda: „EZ to uodpornienie dzieci i młodzieży na zagrożenie seksualizacją i inne zagrożenia dla ich sfery intymnej”.
• Fałsz: „EZ uderza w rodziny”; Prawda: „EZ uczy budowania relacji rodzinnych, wzmacnia instytucję rodziny”

Edukacja obywatelska [zamiast historii i teraźniejszości]

Nowoczesny przedmiot nauczany w szkołach ponadpodstawowych.

Korzyści:

• umiejętność współpracy, budowanie poczucia wspólnoty
• działania projektowe – w tym m.in. wchodzenie w rolę lidera
• działania obywatelskie, postawy patriotyczne
• umiejętność prowadzenia dyskusji, sporu z wykorzystaniem argumentów, sprawdzonych informacji

Organizacja zajęć:

• LO – 2 godziny w drugiej klasie, 1 godzina w trzeciej klasie
• technikum – 1 godzina w drugiej, trzeciej i czwartej klasie
• szkoła branżowa I stopnia – 1 godzina w drugiej klasie i 1 godzina w trzeciej klasie.

Nowa podstawa programowa z WF

Podstawa programowa w zakresie kształcenia ogólnego została opracowana przez ekspertów wskazanych przez MEN, MZ i MSiT. Wśród członków zespołu były m.in. mistrzynie i olimpijki – Otylia Jędrzejczak, Monika Pyrek.

Nowa podstawa programowa przewiduje m.in.:

• ograniczenie wymagań o charakterze wiedzowym;
• rozwijanie wachlarza umiejętności ruchowych, które umożliwią dzieciom podejmowanie różnych form aktywności przez całe życie;
• stworzenie środowiska wspierającego aktywność fizyczną, które nie opiera się na wykonywaniu określonych elementów technicznych;
• w przypadku klas I–III szkoły podstawowej – uwzględnienie obowiązku przeprowadzenia w każdej klasie testów sprawnościowych;
• w przypadku klas VII–VIII szkoły podstawowej – dział fakultatywny umożliwiający zapoznanie się przez uczniów z ćwiczeniami, które są stosowane w trakcie rekrutacji do służb mundurowych i innych zawodów wymagających wysokiej sprawności fizycznej;
• w przypadku liceum ogólnokształcącego, technikum, branżowej szkoły I i II stopnia – dział umożliwiający zapoznanie się przez uczniów z ćwiczeniami, które są stosowane w trakcie rekrutacji do służb mundurowych i innych zawodów wymagających wysokiej sprawności fizycznej.

Religia/etyka – tylko jedna godzina w tygodniu na pierwszej lub ostatniej lekcji

Cyfryzacja szkół i legitymacje cyfrowe

Program „Cyfrowy Uczeń” dostarczy ponad 735 tys. urządzeń (laptopy, tablety, chromebooki), powstanie 12 tys. pracowni AI i 4 tys. pracowni STEM. Równolegle wprowadzone zostaną legitymacje cyfrowe dla uczniów i nauczycieli – zastąpią dokumenty papierowe, ułatwią potwierdzanie tożsamości i dostęp do ulg.

Branżowe Centra Umiejętności

W całej Polsce powstaje ponad 120 Branżowych Centrów Umiejętności – nowoczesnych ośrodków kształcenia zawodowego, łączących edukację z praktyką oraz współpracą z pracodawcami i uczelniami. Ich celem jest lepsze dopasowanie edukacji do rynku pracy poprzez kursy, szkolenia i praktyczne kształcenie zawodowe.

Korzystne zmiany dla nauczycieli

Koniec z godzinami dostępności – tzw. godzinami czarnkowymi

Zgodnie z postulatami środowiska oświatowego, nowelizacja Karty nauczyciela zniosła tzw. godziny czarnkowe. Nauczyciele (w ramach swojego tygodniowego czasu pracy) będą mogli nadal realizować konsultacje, których organizacja będzie dostosowana do rzeczywistych potrzeb uczniów.

Wprowadzone zmiany zapewnią większą elastyczność w organizacji czasu pracy nauczycieli oraz zmniejszają obciążenia organizacyjne dla dyrektorów.

Najistotniejsze zmiany ustawowe w zakresie pragmatyki zawodowej nauczycieli:

• podwyższenie nagrody jubileuszowej za 40 lat pracy do 300 % wynagrodzenia miesięcznego i wprowadzenie nagrody jubileuszowej za 45 lat pracy – 400 % wynagrodzenia miesięcznego;
• podwyższenie wysokości odpraw w związku z przejściem na emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne:
  • po 10 latach pracy – dwumiesięczna odprawa (obecnie – nauczyciel, który przepracował mniej niż 20 lat w szkole),
  • po 15 latach pracy – trzymiesięczna odprawa (obecnie – nauczyciel, który przepracował w szkole co najmniej 20 lat),
  • po 20 latach – sześciomiesięczna odprawa;
• ujednolicenie tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć nauczycieli praktycznej nauki zawodu z tygodniowym obowiązkowym wymiarem godzin zajęć nauczycieli teoretycznych przedmiotów zawodowych – 18 godzin tygodniowo;
• poszerzenie grupy nauczycieli uprawnionych do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego – świadczeniem tym zostaną objęci również nauczyciele zatrudnieni w publicznych i niepublicznych: placówkach oświatowo-wychowawczych, centrach kształcenia zawodowego, branżowych centrach umiejętności, placówkach artystycznych, bibliotekach pedagogicznych, placówkach doskonalenia nauczycieli, kolegiach pracowników służb społecznych, okręgowych ośrodkach wychowawczych, zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich;
• uregulowanie przypadków, w których nauczyciel zachowuje albo traci prawo do wynagrodzenia za przydzielone, ale niezrealizowane godziny ponadwymiarowe oraz określenie sposobu ustalania liczby godzin ponadwymiarowych w tygodniach, w których przypadają dni usprawiedliwionej nieobecności w pracy lub dni ustawowo wolne od pracy, oraz w tygodniach, w których zajęcia rozpoczynają się lub kończą w trakcie tygodnia, a także uregulowanie szczegółowych warunków obliczania wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw;
• wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe będzie przysługiwało za zrealizowane godziny zajęć, z dwoma wyjątkami:
  • nauczyciel zamiast przydzielonych godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych zrealizował w tym samym dniu przydzielone zajęcia opiekuńcze i wychowawcze uwzględniające potrzeby i zainteresowania uczniów, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 ustawy – Karta Nauczyciela,
  • niezrealizowanie przez nauczyciela przydzielonych godzin zajęć indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego lub indywidualnego nauczania nastąpiło z przyczyn niedotyczących nauczyciela, a nauczyciel był gotów do realizacji tych zajęć;
• umożliwienie przydzielania nauczycielom praktycznej nauki zawodu i nauczycielom teoretycznych przedmiotów zawodowych godzin ponadwymiarowych w wymiarze wyższym niż określony w art. 35 ust. 1 ustawy – Karta Nauczyciela, ale wyłącznie za zgodą tych nauczycieli;
• skrócenie okresu zatrudnienia nauczyciela rozpoczynającego pracę w szkole, na podstawie umowy o pracę na czas określony, do jednego roku szkolnego;
• uregulowanie w ustawie – Karta Nauczyciela kwestii ochrony przedemerytalnej w jednolity sposób dla nauczycieli zatrudnionych na podstawie mianowania oraz nauczycieli zatrudnionych na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, z uwzględnieniem warunków wynikających z organizacji pracy szkoły;
• umożliwienie nauczycielom, którzy nabyli prawo do emerytury, skorzystania z urlopu dla poratowania zdrowia na leczenie uzdrowiskowe lub rehabilitację uzdrowiskową;
• wyeliminowanie przypadków przydzielania nauczycielom zastępstw za nieobecnych nauczycieli do realizacji w czasie, w którym powinni oni realizować zajęcia w ramach obowiązującego ich tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć, z wyjątkiem przypadku, gdy z przyczyn dotyczących szkoły w danym dniu nauczyciel nie mógłby zrealizować zajęć wynikających z obowiązującego go tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć w szczególnie uzasadnionych przypadkach, godziny doraźnych zastępstw będą mogły być realizowane, za zgodą nauczyciela, w czasie, w którym nauczyciel powinien realizować zajęcia na rzecz uczniów – zajęcia te nauczyciel realizuje w innym terminie przypadającym w tym samym miesiącu.

Dodatkowo:

Edukacja zdrowotna i edukacja obywatelska to wprowadzane w roku szkolnym 2025/2026 zwiastuny zmian projektowanych w ramach Reformy 26 Kompas Jutra, która będzie stopniowo wdrażana od roku szkolnego 2026/2027.

Początkowo obejmie przedszkola oraz klasy I i IV szkoły podstawowej, a rok później szkoły ponadpodstawowe. Najważniejsze informacje o reformie dostępne na specjalnie utworzonej stronie: REFORMA26.MEN.GOV.PL.

Nakłady na edukację stale rosną — od 2023 r. do 2025 r. subwencja szkolna wraz z dotacją przedszkolną wzrosła aż o 56%!