22 sierpnia 2025

Zmiany w ustawie Karta Nauczyciela oraz w innych ustawach

Zmiany w ustawie Karta Nauczyciela oraz w innych ustawach mają wreszcie podpis Prezydenta RP. Uwaga, nie wszystkie wchodzą od 1.09.2025 r.

Wprowadzanie rozwiązań to reakcja na postulaty środowiska edukacyjnego, zwłaszcza nauczycieli i związków zawodowych. Umożliwiają poprawę warunków pracy, większą ochronę stosunku pracy czy sprawiedliwsze wynagrodzenia w stosunku do innych grup zawodowych.

Zmiany w Karcie Nauczyciela:

  1. Podwyższenie nagrody jubileuszowej za 40 lat pracy z 250% do 300% wynagrodzenia. Pracownicy np. samorządowi mieli to rozwiązanie od dawna.
  2. Nowa nagroda jubileuszowa za 45 lat pracy – 400% wynagrodzenia. Zrównanie z uprawnieniami wszystkich pracowników sfery budżetowej.
  3. Korzystniejsze stawki odpraw emerytalnych i rentowych, uzależnione od stażu pracy (do 6 miesięcznych wynagrodzeń jak w samorządzie).
  4. Prawo do odprawy także przy zatrudnieniu poniżej 1/2 etatu.
  5. Ujednolicone pensum dla nauczycieli przedmiotów teoretycznych i praktycznych w szkołach zawodowych (do 18 godzin).
  6. Doprecyzowanie sposobu rozliczania i wynagradzania za godziny ponadwymiarowe i doraźne zastępstwa.
  7. Eliminacja nieprawidłowości w przydzielaniu zastępstw w ramach pensum, np. psycholog szkolny stale na zastępstwach itp.
  8. Możliwość skorzystania z urlopu dla poratowania zdrowia przez nauczycieli nabywających uprawnienia emerytalne – w tym na leczenie i rehabilitację uzdrowiskową.
  9. Skrócenie okresu zatrudnienia nauczyciela początkującego na czas określony z 2 lat do 1 roku szkolnego.
  10. Doprecyzowanie obowiązków mentora i zapewnienie jego udziału w postępowaniach związanych z awansem zawodowym.
  11. Ustanowienie jednolitych zasad ochrony przedemerytalnej dla nauczycieli mianowanych i zatrudnionych na podstawie umowy o pracę.
  12. Ustanowienie wyłącznej kompetencji wojewodów w zakresie powoływania i odwoływania komisji dyscyplinarnych oraz nadzoru nad rzecznikami dyscyplinarnymi z dniem 1.09.2026 r., zadania te nie będą mogły być przekazywane kuratorom oświaty.

Inne zmiany w ustawach:

  1. Świadczenia kompensacyjne – rozszerzono grupę nauczycieli uprawnionych do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.
  2. Wprowadzono możliwość przedłużenia powierzenia stanowiska na kolejną kadencję bez konkursu dyrektorowi szkoły (max czas sprawowania funkcji bez konkursu, łącznie 10 lat szkolnych).
  3. System Informacji Oświatowej (SIO) – wprowadzono rozwiązania usprawniające:
    • możliwość wcześniejszego przypisywania uczniów do oddziałów na kolejny rok szkolny,
    • możliwość nadawania przez dyrektorów szkół i placówek uprawnień do przekazywania danych w SIO.

Większość zmian zaczyna obowiązywać od 1 września 2025 r., część od 1 stycznia 2026 r. Zmiany związane z nagrodami i odprawami, a te związane z Komisjami Dyscyplinarnymi i Rzecznikami dopiero za rok, czyli od 1 września 2026 roku.

Na podpis czeka jeszcze m.in. ustawa likwidująca tzw. godziny czarnkowe.